İstanbul: 99 yıl önce buradan sürgüne gönderilmişlerdi Ermeni aydınlar. 4 Nisan günü; Ermeni Soykırımını Anma Platformu, Ermeni aydınların sürgüne gönderildiği Haydarpaşa Garı’nda anma yaptı.
Garın merdivenlerinde bir araya gelen platform üyeleri, Ermenice, Türkçe ve İngilizce “Bazı yaralar zamanla iyileşmez. 24 Nisan 1915 Ermeni Soykırımı’nın kurbanlarını anıyoruz” yazılı pankart açtı, sürgüne gönderilen Ermenilerin ve askerde öldürülen Sevag Şahin Balıkçı’nın resimleri taşındı.
Anmaya, askerde öldürülen Sevag Şahin Balıkçı’nın ailesi, HDP Yürütme Kurulu üyesi Garo Paylan, Avrupa Irkçılık Karşıtı Hareket (EGAM), Ermeni Hayırseverleri Genel Birliği (AGBU), Uluslararası Gözaltında Kayıplara Karşı Komite (ICAD) Türkiye Temsilcisi Ayşe Yılmaz, İHD İstanbul Şube Başkanı Ümit Efe’nin de aralarında olduğu çok sayıda kişi katıldı.
Platform adına basın açıklamasını okuyan Yıldız Önen, Osmanlı devletinin, 1915’de yüzyılın ilk soykırımı, Ermeni soykırımını başlattığını söyledi.
“Bugün acı veren…”
Soykırımın, yani ölüm yolculuğunun iddia edildiği gibi sadece savaş bölgesinde uygulanmadığını kaydeden Önen, en sistematik detaylarına kadar planlanmış bir şekilde Adapazarı’ndan Kayseri’ye kadar Anadolu sathında gerçekleştiğini kaydetti. Ermeni bilim insanlarının, yazarların, gazetecilerin, yayıncıların, milletvekillerinin katledildiğini söyleyen Önen, “Bugün bu acı veren Türkiye’deki düşünsel çoraklıkta bunun büyük rolü vardır” dedi.
Önen, 1915 Ermeni Soykırımı ile başlayan Anadolu’yu önce Hristiyanlardan arındırarak Müslümanlaştırmak, ardından da Kürtleri hedef alarak Türkleştirme süreciyle, Anadolu’nun çok dilli, çok kültürlü, çok kimlikli dokusunun tek tip, tek dilli, tek kültürlü, tek kimlikli bir yapıya dönüştürülmesinin hedeflendiğini ifade etti.
99 yıldır inkar edilen soykırımın kanayan bir yara olarak durduğunu söyleyen Önen, 99 yıllık inkara son verilmesini istedi ve ekledi: “Soykırımın hukuki gerekleriyle tanınmasını, hesaplanamayacak kadar büyük, derin kayıplarının telafi edilmesine yönelik dünyanın dört bir yanındaki Ermenilerin çeşitli önerilerine Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kulak vermesini, dinlemesini, adaleti yerine getirecek adımları atmasını talep ediyoruz.”
“Tabuları yıkmak için çok yol kat ettik”
Ermeni diasporasından Diana Yaylayan, soykırım ile Ermenilerin topraklarını, kimliklerini ve geleceklerini de kaybettiklerini söyledi, “Bir asır daha geçse, unutmayacağız” dedi.
Ermeni Hayırseverleri Genel Birliği (AGBU) Avrupa Ofisi Başkanı Nicollas Tavitian, Soykırımın üzerinden neredeyse 100 yıl geçtiğini belirterek, “Anmalarla, bu ülkede cesurca mücadele eden insanlarla tabuları yıkmak için çok yol kat ettik” dedi. Tavitian, Türkiye devletinin artık soykırımı tanıması gerektiğini belirtti.
Efe: “Akıbetlerini haykırmak için buradayız”
İHD İstanbul Şube Başkanı Ümit Efe, “99 yıl önce buradan, bizim için bugün bilinen ama o trene adım attıklarında kendilerinin bilmediği bir acıya ve yok oluşa gönderilen Ermeni kardeşlerimizi anmak için buradayız” dedi.
Ermenilerin, tarih boyunca saklanılan, yok edilmeye çalışan kaderlerini bulmaya ve anıları önünde saygıyla eğilmeye geldiklerini belirten Efe, şöyle devam etti: “Bu ülkedeki bütün kayıplara karşı verdiğimiz mücadele gibi ellerimizde resimlerini tuttuğumuz insanların, kardeşlerimizin akıbetlerini haykırmak için buradayız. Ve biz büyük bir soykırımın karşısında ‘af edersiniz, başınız sağ olsun’ taziyeleri değil bir itirafın, bir yüzleşmenin, bir özrün bu halka verilmesi gerektiğini bir kez daha söylemek için buradayız. 99 yıl öncesinin hesabını sormak için buradayız. Biz, Ermeni olmamanın avantajını kullananlar, tarih karşısında acaba onlar önünde eğilebilmeyi ve pardon diyebilmeyi ve bir daha böyle bir soykırımın olmaması için bu ülkedeki gerekli demokratik mekanizmaları kurabilmeyi becerebilecek miyiz? Biz, bunun mücadelesini vermek için buradayız. Bunun dışındaki hiçbir adımı olumlu görmüyoruz.
Ellerimizi önümüzde birleştiriyoruz, bu soykırımı yaşayanların önünde diz çökmek için değil, bu direnişi halkları adına gösterenleri alkışlamak için…”
Ermenistan’ın ilk Dışişleri Bakanı ve muhalefet lideri Raffi Hovhannisyan, soykırımdan kurtulanlardan birinin torunu olduğunu söyleyerek, Başbakan Erdoğan’ın, Ermeni Soykırımı’na ilişkin yaptığı açıklamalarının söz oyunundan ibaret olduğunu kaydetti.
Konuşmaların ardından, Haydarpaşa’dan sürgüne gönderilen ve katledilen Ermeniler için denize karanfiller atıldı.
